Pan Samochodzik i Templariusze - inspiracje
- Yvonne
- Moderator
- Posty: 13053
- Rejestracja: 09 lip 2013, 16:01
- Miejscowość: Bydgoszcz
- Płeć: Kobieta
- Podziękował;: 6 razy
- Otrzymał podziękowań: 192 razy
No to kilka na zachętę
Na początek fotka-hit.
Tomaszek otwiera drogę do podziemi:
I jeszcze dwa:
Reszta potem
Na początek fotka-hit.
Tomaszek otwiera drogę do podziemi:
I jeszcze dwa:
Reszta potem
Ostatnio zmieniony 29 sie 2015, 20:55 przez Yvonne, łącznie zmieniany 2 razy.
- templariusz72
- Zlotowicz
- Posty: 210
- Rejestracja: 28 kwie 2014, 20:02
- Tytuł: opis w budowie :)
- Miejscowość: Solec Kujawski
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
- templariusz72
- Zlotowicz
- Posty: 210
- Rejestracja: 28 kwie 2014, 20:02
- Tytuł: opis w budowie :)
- Miejscowość: Solec Kujawski
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
- templariusz72
- Zlotowicz
- Posty: 210
- Rejestracja: 28 kwie 2014, 20:02
- Tytuł: opis w budowie :)
- Miejscowość: Solec Kujawski
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
Więc tak, Nienacki w Templariuszach pisze tak cyt " Kortumowo, wioska w Ziemi Chełminskiej nad jeziorem o tej samej nazwie.We wsi znajduje się kościółek z początku XIV wieku... "
Papowo leży kilkanaście km od Chełma, jezioro nazywa się Papowskie.Kościółek pochodzi z XIV wieku, zamek został zbudowany w tym samym czasie i wydaje się oczywiste że powinien posiadać podziemne przejście łączące te dwa obiekty.Niestety studni nie stwierdziliśmy,nie wiadomo również czy zamek posiadał baszte ( brak jakichkolwiek pozostałości) która to z założenia była ostatnim punktem oporu i w której znajdowala się studnia.Swego czasu bardzo popularne na wsiach były tak zwane ziemianki które zastępowane dzisiejsze lodówki,być może kilkadziesiąt lat temu znajdowala się tam ziemianka że studnia w srodku...
Moim zdaniem Papowo jest książkowy Kortumowem
Papowo leży kilkanaście km od Chełma, jezioro nazywa się Papowskie.Kościółek pochodzi z XIV wieku, zamek został zbudowany w tym samym czasie i wydaje się oczywiste że powinien posiadać podziemne przejście łączące te dwa obiekty.Niestety studni nie stwierdziliśmy,nie wiadomo również czy zamek posiadał baszte ( brak jakichkolwiek pozostałości) która to z założenia była ostatnim punktem oporu i w której znajdowala się studnia.Swego czasu bardzo popularne na wsiach były tak zwane ziemianki które zastępowane dzisiejsze lodówki,być może kilkadziesiąt lat temu znajdowala się tam ziemianka że studnia w srodku...
Moim zdaniem Papowo jest książkowy Kortumowem
Ostatnio zmieniony 29 sie 2015, 22:02 przez templariusz72, łącznie zmieniany 1 raz.
- johny
- Moderator
- Posty: 11667
- Rejestracja: 09 lip 2013, 14:30
- Miejscowość: Łódź
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 250 razy
- Otrzymał podziękowań: 207 razy
Bardzo fajna, krótka opowiastka o piątku 13. i Templariuszach! W tym roku w Chwarszczanach odbędzie się Templariada czyli spotkanie miłośników Templariuszy i historii z nimi związanych.
POLEXIT!
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
- Yvonne
- Moderator
- Posty: 13053
- Rejestracja: 09 lip 2013, 16:01
- Miejscowość: Bydgoszcz
- Płeć: Kobieta
- Podziękował;: 6 razy
- Otrzymał podziękowań: 192 razy
Obejrzałam i pozwolę sobie być odmiennego zdaniajohny pisze:Bardzo fajna, krótka opowiastka o piątku 13. i Templariuszach!
Kiepska amatorszczyzna. Po pierwsze, brak rzetelnych informacji na temat powodów, dla których Filip Piękny aresztował Templariuszy i doprowadził do rozbicia Zakonu. Po drugie, jak po raz trzeci usłyszałam "Jakub de Molej" to mi się nóż w kieszeni otworzył. No proszę!!! Jak się nagrywa film, w którym występują nazwy bądź nazwiska obcojęzyczne, to jeśli się tego języka nie zna, to wypada się skonsultować z kimś, kto wie, jak te nazwiska wymawiać. Tym bardziej, że pan prowadzący zachęca do uczestnictwa w grupie rekonstrukcyjnej, więc chyba do niej należy i być może jest nawet organizatorem spotkań. Tym większy wstyd, że mówi niepoprawnie.
Rozumiem, że to taki sobie filmik, ale ja wymagam od autora większej rzetelności i wiarygodności.
Ostatnio zmieniony 15 maja 2016, 13:55 przez Yvonne, łącznie zmieniany 1 raz.
- johny
- Moderator
- Posty: 11667
- Rejestracja: 09 lip 2013, 14:30
- Miejscowość: Łódź
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 250 razy
- Otrzymał podziękowań: 207 razy
Przecież to nie film dokumentalny!
Jak to nie ma jak jest. W ciągu 7 minut opowiedzieć wszystkiego się nie da!Yvonne pisze:. Po pierwsze, brak rzetelnych informacji na temat powodów, dla których Filip Piękny aresztował Templariuszy i doprowadził do rozbicia Zakonu.
Wiedziałem!Yvonne pisze:Po drugie, jak po raz trzeci usłyszałam "Jakub de Molej" to mi się nóż w kieszeni otworzył
POLEXIT!
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
- Yvonne
- Moderator
- Posty: 13053
- Rejestracja: 09 lip 2013, 16:01
- Miejscowość: Bydgoszcz
- Płeć: Kobieta
- Podziękował;: 6 razy
- Otrzymał podziękowań: 192 razy
No przecież wiem, ale jak facet chce coś przekazać, to niech to robi rzetelnie.johny pisze:Przecież to nie film dokumentalny!
Ja nie słyszałam, żeby powiedział cokolwiek o jego żądzy zawładnięcia pieniędzmi Zakonujohny pisze:Jak to nie ma jak jest.
johny pisze: Yvonne napisał/a:
Po drugie, jak po raz trzeci usłyszałam "Jakub de Molej" to mi się nóż w kieszeni otworzył
Wiedziałem!
- johny
- Moderator
- Posty: 11667
- Rejestracja: 09 lip 2013, 14:30
- Miejscowość: Łódź
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 250 razy
- Otrzymał podziękowań: 207 razy
Matko, toż to ze 2 minuty o tym było!Yvonne pisze: johny napisał/a:
Jak to nie ma jak jest.
Ja nie słyszałam, żeby powiedział cokolwiek o jego żądzy zawładnięcia pieniędzmi Zakonu
POLEXIT!
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
- VdL
- Zlotowicz
- Posty: 4799
- Rejestracja: 29 maja 2014, 23:05
- Miejscowość: dokąd
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 129 razy
- Otrzymał podziękowań: 89 razy
Mało znane zdjęcia PSiT
Kilka mało znanych zdjęć z realizacji serialu PSiT. ¬ródło Filmoteka Narodowa.
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 950420.jpg medium=http://s32.postimg.org/eyp1u6pzp/Pan_Sa ... usze_1.jpg large=http://s32.postimg.org/ka3yewc2b/Pan_Sa ... usze_1.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 952175.jpg medium=http://s32.postimg.org/3ko9ududx/Pan_Sa ... usze_2.jpg large=http://s32.postimg.org/d57wh9jpv/Pan_Sa ... usze_2.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 953729.jpg medium=http://s32.postimg.org/mw5878i6t/Pan_Sa ... usze_3.jpg large=http://s32.postimg.org/veeobkopf/Pan_Sa ... usze_3.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 955573.jpg medium=http://s32.postimg.org/h7uc2logl/Pan_Sa ... usze_4.jpg large=http://s32.postimg.org/p0kzukufn/Pan_Sa ... usze_4.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 957230.jpg medium=http://s32.postimg.org/h6ke96mmt/Pan_Sa ... usze_5.jpg large=http://s32.postimg.org/mhzatw8pf/Pan_Sa ... usze_5.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 958970.jpg medium=http://s32.postimg.org/vohlh6dxx/Pan_Sa ... usze_6.jpg large=http://s32.postimg.org/lr6ko46c3/Pan_Sa ... usze_6.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 000604.jpg medium=http://s32.postimg.org/5mk5uw2z9/Pan_Sa ... usze_7.jpg large=http://s32.postimg.org/vuvak9n2r/Pan_Sa ... usze_7.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 002485.jpg medium=http://s32.postimg.org/5la81h15h/Pan_Sa ... usze_8.jpg large=http://s32.postimg.org/dqs9zmpeb/Pan_Sa ... usze_8.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 004438.jpg medium=http://s32.postimg.org/sghphvh1x/Pan_Sa ... usze_9.jpg large=http://s32.postimg.org/m2smemc5v/Pan_Sa ... usze_9.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 006169.jpg medium=http://s32.postimg.org/nx5gwcz6d/Pan_Sa ... sze_10.jpg large=http://s32.postimg.org/biiow17o3/Pan_Sa ... sze_10.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 007790.jpg medium=http://s32.postimg.org/wlsm3setx/Pan_Sa ... sze_11.jpg large=http://s32.postimg.org/6dhheeuqb/Pan_Sa ... sze_11.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 009661.jpg medium=http://s32.postimg.org/57dhfm6fp/Pan_Sa ... sze_12.jpg large=http://s32.postimg.org/bxtyp1tlf/Pan_Sa ... sze_12.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 011261.jpg medium=http://s32.postimg.org/58nf9189h/Pan_Sa ... sze_13.jpg large=http://s32.postimg.org/fipu89y4z/Pan_Sa ... sze_13.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 012801.jpg medium=http://s32.postimg.org/v9fifn6s5/Pan_Sa ... sze_14.jpg large=http://s32.postimg.org/sfcd274lv/Pan_Sa ... sze_14.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 014331.jpg medium=http://s32.postimg.org/wyolnpmhh/Pan_Sa ... sze_15.jpg large=http://s32.postimg.org/f8mx2o8wj/Pan_Sa ... sze_15.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 016105.jpg medium=http://s32.postimg.org/s3uwpfo5x/Pan_Sa ... sze_16.jpg large=http://s32.postimg.org/w088lf95f/Pan_Sa ... sze_16.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 017592.jpg medium=http://s32.postimg.org/6f12ios9h/Pan_Sa ... sze_17.jpg large=http://s32.postimg.org/3kxx58q37/Pan_Sa ... sze_17.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 019114.jpg medium=http://s32.postimg.org/6mjni2wwl/Pan_Sa ... sze_18.jpg large=http://s32.postimg.org/6zb1o9f6b/Pan_Sa ... sze_18.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 020774.jpg medium=http://s32.postimg.org/xlnid8jdh/Pan_Sa ... sze_19.jpg large=http://s32.postimg.org/q5o8rfvo3/Pan_Sa ... sze_19.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 022686.jpg medium=http://s32.postimg.org/xzoucu3h1/Pan_Sa ... sze_20.jpg large=http://s32.postimg.org/gz5y45qfn/Pan_Sa ... sze_20.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 950420.jpg medium=http://s32.postimg.org/eyp1u6pzp/Pan_Sa ... usze_1.jpg large=http://s32.postimg.org/ka3yewc2b/Pan_Sa ... usze_1.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 952175.jpg medium=http://s32.postimg.org/3ko9ududx/Pan_Sa ... usze_2.jpg large=http://s32.postimg.org/d57wh9jpv/Pan_Sa ... usze_2.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 953729.jpg medium=http://s32.postimg.org/mw5878i6t/Pan_Sa ... usze_3.jpg large=http://s32.postimg.org/veeobkopf/Pan_Sa ... usze_3.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 955573.jpg medium=http://s32.postimg.org/h7uc2logl/Pan_Sa ... usze_4.jpg large=http://s32.postimg.org/p0kzukufn/Pan_Sa ... usze_4.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 957230.jpg medium=http://s32.postimg.org/h6ke96mmt/Pan_Sa ... usze_5.jpg large=http://s32.postimg.org/mhzatw8pf/Pan_Sa ... usze_5.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 958970.jpg medium=http://s32.postimg.org/vohlh6dxx/Pan_Sa ... usze_6.jpg large=http://s32.postimg.org/lr6ko46c3/Pan_Sa ... usze_6.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 000604.jpg medium=http://s32.postimg.org/5mk5uw2z9/Pan_Sa ... usze_7.jpg large=http://s32.postimg.org/vuvak9n2r/Pan_Sa ... usze_7.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 002485.jpg medium=http://s32.postimg.org/5la81h15h/Pan_Sa ... usze_8.jpg large=http://s32.postimg.org/dqs9zmpeb/Pan_Sa ... usze_8.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 004438.jpg medium=http://s32.postimg.org/sghphvh1x/Pan_Sa ... usze_9.jpg large=http://s32.postimg.org/m2smemc5v/Pan_Sa ... usze_9.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 006169.jpg medium=http://s32.postimg.org/nx5gwcz6d/Pan_Sa ... sze_10.jpg large=http://s32.postimg.org/biiow17o3/Pan_Sa ... sze_10.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 007790.jpg medium=http://s32.postimg.org/wlsm3setx/Pan_Sa ... sze_11.jpg large=http://s32.postimg.org/6dhheeuqb/Pan_Sa ... sze_11.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 009661.jpg medium=http://s32.postimg.org/57dhfm6fp/Pan_Sa ... sze_12.jpg large=http://s32.postimg.org/bxtyp1tlf/Pan_Sa ... sze_12.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 011261.jpg medium=http://s32.postimg.org/58nf9189h/Pan_Sa ... sze_13.jpg large=http://s32.postimg.org/fipu89y4z/Pan_Sa ... sze_13.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 012801.jpg medium=http://s32.postimg.org/v9fifn6s5/Pan_Sa ... sze_14.jpg large=http://s32.postimg.org/sfcd274lv/Pan_Sa ... sze_14.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 014331.jpg medium=http://s32.postimg.org/wyolnpmhh/Pan_Sa ... sze_15.jpg large=http://s32.postimg.org/f8mx2o8wj/Pan_Sa ... sze_15.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 016105.jpg medium=http://s32.postimg.org/s3uwpfo5x/Pan_Sa ... sze_16.jpg large=http://s32.postimg.org/w088lf95f/Pan_Sa ... sze_16.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 017592.jpg medium=http://s32.postimg.org/6f12ios9h/Pan_Sa ... sze_17.jpg large=http://s32.postimg.org/3kxx58q37/Pan_Sa ... sze_17.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 019114.jpg medium=http://s32.postimg.org/6mjni2wwl/Pan_Sa ... sze_18.jpg large=http://s32.postimg.org/6zb1o9f6b/Pan_Sa ... sze_18.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 020774.jpg medium=http://s32.postimg.org/xlnid8jdh/Pan_Sa ... sze_19.jpg large=http://s32.postimg.org/q5o8rfvo3/Pan_Sa ... sze_19.jpg group=35675][/gimg]
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 022686.jpg medium=http://s32.postimg.org/xzoucu3h1/Pan_Sa ... sze_20.jpg large=http://s32.postimg.org/gz5y45qfn/Pan_Sa ... sze_20.jpg group=35675][/gimg]
Ostatnio zmieniony 16 maja 2016, 11:59 przez VdL, łącznie zmieniany 1 raz.
- johny
- Moderator
- Posty: 11667
- Rejestracja: 09 lip 2013, 14:30
- Miejscowość: Łódź
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 250 razy
- Otrzymał podziękowań: 207 razy
Kolejna ciekawa historia związana z Templariuszami. Czy Bahomet to...
http://historykon.pl/w-rekach-templariu ... rynskiego/
http://historykon.pl/w-rekach-templariu ... rynskiego/
POLEXIT!
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
-
- Żądny przygód
- Posty: 275
- Rejestracja: 22 wrz 2015, 18:44
- Miejscowość: Wyspa Skarbów
- Płeć: Kobieta
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
W moim też. Dawno to było, trudno powiedzieć kiedy. Mało wtedy z tego załapałam, głównie, że coś o facecie mającym fajny wozik. Fajny, bo pływał. I jakaś Karen córka Kapitana śmiesznie mówiąca po polsku "obroncza uczysznonych". I pościg w nocy, kiedy Karen mówi "mój ma 8 cylindrów" na co Pan Samochodzik "a mój 12" co brzmiało zagadkowo. Tytuł z początku zapamiętałam jako "Planetariusze" (!), początki bywają trudne. Pierwszą przeczytaną książką były Zagadki Fromborka w białej serii, gdzieś już po pierwszej stronie załapałam, że to coś innego niż Templariusze, chociaż było tam coś o Karen i jej tacie Kapitanie, ale reszta o czym innym. Obejrzawszy raz jeszcze okładkę odkryłam, że to Nr 7, czyli jest tych opowieści więcej, co mnie zelektryzowało, będzie co czytać, pomyślałam.Brunhilda pisze:Ech... To był serial... W moim przypadku od niego sie zacżela samochodzikowa przygoda...
-
- Forowy Badacz Naukowy
- Posty: 8891
- Rejestracja: 09 lip 2013, 18:42
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 50 razy
- Otrzymał podziękowań: 404 razy
Ja oglądałem "Templariuszy", kiedy serial był emitowany pierwszy raz. Pamiętam że kolejne odcinki szły w niedzielę po południu i oglądali też dorośli. Zapewne ze względu na Stanisława Mikulskiego. Przed każdym odcinkiem spikerka zapowiadała: "Głosu Karen użyczyła..." i tu padało nazwisko, niestety nie pamiętam jakie, w czołówce nie jest wymienione.
Ostatnio zmieniony 16 paź 2016, 15:17 przez TomaszK, łącznie zmieniany 2 razy.
- Nemsta
- Forowy Badacz Naukowy
- Posty: 2098
- Rejestracja: 13 wrz 2014, 23:23
- Tytuł: Łajza archeologiczna
- Miejscowość: Wyk
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
Piekło - chrzcielnica
Przy okazji kropielnicy/chrzcielnicy brzeskiej (Wyspa złoczyńców) o której tutaj:
post TomaszKa z 5.9.16r.
http://www.pansamochodzik.org.pl/viewto ... sc&start=0
oraz poniżej:
post TomaszKa z 21.12.16r. oraz mój 29.12.16r.
http://www.pansamochodzik.org.pl/viewto ... &start=150
; postanowiłem poruszyć temat chrzcielnicy w Piekle, o której Tomaszek pisał na początku tego wątku przy okazji Zantyru: http://www.pansamochodzik.org.pl/viewtopic.php?t=412
Obecny kościół parafialny w Piekle wybudowano w latach 1925-1928 z inicjatywy Polaków z Wolnego Miasta Gdańska, na terenie którego wieś się znajdowała.
Znaleziona w sieci cegiełka na budowę tego kościoła, 1923 r. :
Foto z czasów budowy ze znanej nam strony:
http://www.zulawy.info/archiwum/a_43.jpg
A tak kościół wyglądał wewnątrz w latach 1928-35:
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 835813.jpg medium=http://s28.postimg.org/vbsxiztyl/1928_35.jpg large=http://s28.postimg.org/7825upbhn/1928_35.jpg group=45025][/gimg]
Praktycznie identycznie jak dziś. Patrząc na zdjęcia kościoła, także te Tomasza, rzuca się w oczy, że cegła jest współczesna, a wątek cegieł nowożytny. Kto wnikliwy to może sprawdzić jaki to wątek porównując cegły przy chrzcielnicy na zdjęciu TomaszKa. Co zatem w tym XX-wiecznym kościele robi stara kamienna kropielnica przy wejściu?
Ale czy stara? To badamy
Na oko śmierdzi średniowieczem i pierwotną funkcją chrzcielnicy. Jej czasza jest zdobiona dość prosto ale i ma podstawę, czyli tzw. stopę (spójrzmy na chrzcielnicę jak na kielich). Skoro ma cechy chrzcielnicy (oczywiście nie wiemy czy gdzieś była pokrywa (wieko), bo chrzcielnice je zazwyczaj miały) to musiała stać kiedyś przy ołtarzu. Zapach średniowiecza potwierdza nam publikacja Jadwigi Kuczyńskiej średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce. Chrzcielnica z Piekła przynależy do stylu przejściowego między chrzcielnicami romańskimi a gotyckimi i datowana jest przez to na wiek XIV. Chrzcielnice takie mówiąc językiem zrozumiałym dla laika, mają cechy prostoty romańskiej ale i cechy gotyckie, czyli wydłużenie całej kompozycji oraz ostre krawędzie i łuki. Są to chrzcielnice kielichowe, które w większości nie posiadają żadnych zdobień, a jeśli już je maja, to są bardzo skromne i schematyczne. Chrzcielnice takie są typowe dla terenu byłego Państwa Zakonnego. Chrzcielnica z Piekła w stylu przejściowym należy do podgrupy znanej głównie z okolic Malborka. Te chrzcielnice cechuje to, iż są granitowe i w kształcie dwuczęściowego kielicha. Ich czasza ma delikatne zdobienia listwami o cechach gotyckich (to te pionowe wałki na czaszy) . Stopa chrzcielnicy jest natomiast schodkowa. Mają one cechy typowe dla romańskich chrzcielnic norweskich, takiej jak chociażby ta z Garmo:
Warto tu nadmienić, że to nic dziwnego bo ze Skandynawii sprowadzano chrzcielnice romańskie na tereny Pomorza Zachodniego, Gdańskiego i do Państwa Zakonnego (głównie z Gotlandii) ale i wzorowano się na tej sztuce, zapewne i ściągano rzemieślników, by tworzyli na miejscu.
Jako, że chrzcielnice przejściowe z podgrupy malborskiej zlokalizowane są praktycznie tylko w miejscowościach nadrzecznych i wokół Malborka, przypuszcza się, że to właśnie w tym mieście znajdował się ośrodek kamieniarski produkujący ten rodzaj chrzcielnic. Znanych jest ich w okolicy ponad 40 oraz wiele w samym Malborku, co wiąże się prawdopodobnie z rozbudową zamku w I połowie XIV wieku. Tylko 3 tego typu chrzcielnice są dalej od Malborka ale w ważnych ośrodkach: Nowem (2 szt.), Grudziądzu (1) i świeciu (1).
Na mapce chrzcielnice przejściowe zaznaczone są kwadratami, a romańskie okręgami. Piekło w zielonej aureoli
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 837831.jpg medium=http://s30.postimg.org/ufvw96ttt/mapa_chrzcielnic.jpg large=http://s30.postimg.org/ufvw96ttt/mapa_chrzcielnic.jpg group=45025][/gimg]
Wiemy już zatem, że obecny kościół w Piekle jest z XX wieku, a kropielnica będąca kiedyś chrzcielnicą jest z XIV wieku. Trochę rozstrzał zbyt duży, by się to logiki trzymało. Trzeba główkować dalej
Może w tym miejscu był wcześniejszy kościół? Ten był katolicki, na tych terenach raczej ewangelicy i mennonici wtedy zamieszkiwali. Może był drugi kościół we wsi, właśnie ewangelicki? A właściwie co wiemy o tej wsi, jaką ma historię?
Udało mi się dotrzeć do XVI wieku a dokładnie do daty 1570 kiedy Piekło (Pieckel) pojawia się na kartach historii jako miejsce przeprawy przez Nogat i Wisłę. Na stronie zulawy.info mamy informację:
Jak widzimy na zdjęciu, to faktycznie zanim posadzono tam las było tam biało od piasku, więc nazwa nie dziwi. W tym miejscu był Johny z ekipą Operacji Zantyr. Foto -->
Samo Piekło jako wieś występuje na starych planach i mapach. Początkowo jako zlepek chat bez nazwy (XVII-XVIII w.), a potem wioska. I tu dochodzimy do mapy z 1893 roku i co widzimy na niej?
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 839158.jpg medium=http://s28.postimg.org/tx348qsp9/mapa_2_1893.jpg large=http://s28.postimg.org/tx348qsp9/mapa_2_1893.jpg group=45025][/gimg]
Mamy wieś z zaznaczonym zieloną strzałką obiektem. Kościół? Byłoby miło, ale oznaczenie wskazuje, że to cmentarz na lewo (zachód) od mokradeł. To gdzie ten kościół?!
Sprawdzając w okolicznych ewangelickich księgach parafialnych dotarłem wreszcie gdzie był kościół dla tej wsi. Opierało się to w wielkim skrócie na zapisach typu: we wsi Pieckel urodził się ten i ten i ochrzczony był w kościele w dzisiejszej pobliskiej Pogorzałej Wsi (Wernersdorf). Do tego tematu wrócimy. Szukamy dalej Domu Bożego w Piekle - przyznacie, cudownie to brzmi
Przy okazji wertowania w księgach natrafiłem na informację o budowie kościoła (oczywiście ewangelickiego) w Piekle w roku 1910. Czyli, cmentarz był wcześniej, może z małą kaplicą, a pierwszy kościół ewangelicki powstał w 1910 roku. Ok, kartografia przyjdzie z pomocą. Szukamy na mapach.
Kolejna mapa z 1913 roku i...
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 840173.jpg medium=http://s24.postimg.org/s582xtuk5/Piek_o ... _1913r.jpg large=http://s24.postimg.org/s582xtuk5/Piek_o ... _1913r.jpg group=45025][/gimg]
... klops Jest cmentarz na lewo (zachód) od stawu (wcześniej mokradła), dostał obsadzenia z drzew ale kościoła nie ma. To co, księgi parafialne kłamią, że powstał w 1910 roku? Nie. Przy starych mapach zawsze warto sprawdzać legendę, bo w niej jest odpowiedź kiedy fizycznie ta mapa powstawała, albo na bazie jakiej innej mapy. Rok 1913 to tylko rok wydania (druku), a nie prac w terenie.
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 841236.jpg medium=http://s30.postimg.org/yon78gdz5/1913_legenda.jpg large=http://s30.postimg.org/yon78gdz5/1913_legenda.jpg group=45025][/gimg]
Wiemy zatem, że na tej mapie próżno szukać kościoła. Trzeba nam innej. Na kolejnych (lata 20-te) kościół się już pojawia, ja pokaże mapę z 1935 roku (wydanie) na bazie stanu z 1906 r. i poprawek z 1926 r. Na mapce macie po lewo powiększenie interesującego nas terenu.
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 842126.jpg medium=http://s24.postimg.org/ooutqzg2t/Piek_o_1935.jpg large=http://s24.postimg.org/ooutqzg2t/Piek_o_1935.jpg group=45025][/gimg]
Na zielono zaznaczony obszar cmentarza ewangelickiego znanego z wcześniejszych map.
Poniżej na niebiesko znajduje się oddzielny cmentarz przypuszczałem, że katolicki i to potwierdzenie znalazłem, o tym później. Na czerwono mamy wreszcie kościół ewangelicki z 1910 roku.
Bingo! Mamy kościół, mamy dwa cmentarze.
Oto jak wyglądał ewangelicki kościół w Piekle, rok ukończenia budowy 1910, z zaznaczonymi ważnymi detalami:
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 843267.jpg medium=http://s24.postimg.org/89e0tcox1/ko_ci_ewang.jpg large=http://s24.postimg.org/89e0tcox1/ko_ci_ewang.jpg group=45025][/gimg]
1. Drzewa za kościołem, czyli drzewa cmentarza.
2. Podmurówka kamienna, a kościół ceglany z drewnianą wieżą.
3. Zegar na wieży kościelnej.
4. Prawdopodobnie plebania ewangelicka/zabudowania kościelne
Przejrzałem wszystkie dostępne zdjęcia tego kościoła i tyle na dziś mogę powiedzieć ze zdjęć. Jak się okazuje kościółek ten został zburzony tuż po wojnie (VIII 1947r.) i jak wieść gminna niesie zrobiło to wojsko przy pomocy czołgów. Z doświadczenia wiem, że takie sytuacje miały miejsce. Przypominam, że mówimy o Piekle, takim symbolu polskości Wolnego Miasta Gdańska, bo to nie tylko polski kościół ale i polska szkoła tu powstała przed wojną. Sól w oku, że tak to ujmę. Obecnie po kościele jest podobno trochę gruzu; jakże mi to znajome z terenu Pomorza Zachodniego.
Wiemy zatem chronologicznie, że był cmentarz ewangelicki ale kościoła nie było, a ludność podlegała duchowo pod gminę protestancką Pogorzała Wieś. W 1910 r. oddano kościół ewangelicki, powstał do tego osobny cmentarz katolicki i wedle zapisków w jednym z domów (może dzisiejsza plebania) - kaplica. Cmentarz katolicki użytkowany jest do dziś, a dawny cmentarz ewangelicki obecnie może być w różnym stanie, raczej opłakanym. Trzeba sprawdzić na miejscu. Wiemy natomiast, że dzwony z kościoła katolickiego zostały zarekwirowane przez Niemców w czasie wojny ale też, że przed zburzeniem kościoła ewangelickiego w 1947 wyniesiono z niego dzwony i zdemontowano zegar, który przecież dziś widzimy na wieży kościoła parafialnego --> zobaczcie zdjęcie TomaszKa na początku tego wpisu. ale też cegiełkę fundacyjną, na której jest projekt zegara ale nad oknem. Znalazłem też jedno zdjęcie od frontu, gdzie zegara brak na katolickim kościele- niestety nie jest datowane to foto. Tak historia zatacza koło.
Jak już wspominałem, w 1928 r. oddany zostaje polski kościół oddalony o kilkadziesiąt metrów na południe od ewangelickiego. W tym miejscu wcześniej nie było żadnego kościoła, zatem legend o podziemnych przejściach nie będzie Pokaże to wszystko na obecnym rzucie okolicy, możecie sobie sprawdzić z wcześniejszymi mapkami.
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 844393.jpg medium=http://s29.postimg.org/qra3oas93/Piek_o_rzut.jpg large=http://s29.postimg.org/qra3oas93/Piek_o_rzut.jpg group=45025][/gimg]
1. Obecny kościół parafialny z 1928.
2. Obecny cmentarz katolicki ale także przedwojenny cmentarz katolicki.
3. Dawny cmentarz ewangelicki z nagrobkami - podobno jest tam żeliwny krzyż z XIX wieku.
4. Miejsce po dawnym kościele ewangelickim (1910-1947).
Dobrze, mamy zatem średniowieczną chrzcielnice i dwa kościoły z XX wieku (1910 i 1928). Nadal nic do siebie nie pasuje. Ale możemy na tym etapie wysnuć pewne hipotezy:
A. Chrzcielnica została przeniesiona po wojnie (1947 r.) z kościoła ewangelickiego, do którego zapewne trafiła w 1910 roku.
--> można wypytać miejscowych, osobiście uważam to za mało prawdopodobne.
B. Chrzcielnica trafiła tu w formie kropielnicy w 1928 r. z .... ?
C. ... Gdańska - jako dar biskupa Edwarda O’Rourke, który poświęcił świątynie i zabiegał o polskie kościoły w Wolnym Mieście. --> Będę badał wątek.
D. ... Pogorzałej Wsi (Wernersdorf) - kościół w Piekle nie miał swojego księdza do 1972 roku, także przed wojną! Był filialnym kościołem parafii w Pogorzałej Wsi przez cały ten czas. Parafią jest dopiero od 1988 roku. I co najważniejsze! Kościół katolicki w Pogorzałej Wsi jest z XIV wieku!!! I właściwie to kiedyś było miasto, bo lokowano je w 1340 roku a pierwsza wzmianka jest z 1321. Kościół pierwotnie był z muru pruskiego i miał drewnianą wieżę, obecnie jest ceglany. Wokół kościoła jest cmentarz (średniowieczne założenie) a najstarszym zabytkiem jest lipowe wyobrażenie św. Mikołaja z XIV wieku. --> Trzeba sprawdzić ten kościół, ale wszystko wskazuje na to, ze nie ma tam granitowej chrzcielnicy. Czy by oddali zatem?
E. ... Zantyru - temat rozbudza myśli, ale kto wie czy słowa TomaszKa z początku tego wątku nie są prawdziwe? Jest to równie prawdopodobne co niemożliwe!
Kolejny po Złoczyńowym temat, który przyprawia o dreszcze. Bez wizji lokalnych ciężko będzie to ugryźć, zatem trzeba odwiedzać i badać. Poznawać ciekawych ludzi i odkrywać. Bez wątpienia musimy zarazić tematem proboszcza z Piekła. Ciekaw jestem co teraz jest w starej polskiej szkole, bo podobno ją zamknęli a była tam nawet możliwość noclegu.
Oczywiście nie zamyka to drogi z poszukiwaniami w Papowie Biskupim czy Kornatowie (o którym kiedyś napiszę). Odnajdziemy Kortumowo tak jak znaleźliśmy Antoninów w Brześciu Kujawskim, Aleksandrowie Kujawskim, Ciechocinku i Otłoczynie!
post TomaszKa z 5.9.16r.
http://www.pansamochodzik.org.pl/viewto ... sc&start=0
oraz poniżej:
post TomaszKa z 21.12.16r. oraz mój 29.12.16r.
http://www.pansamochodzik.org.pl/viewto ... &start=150
; postanowiłem poruszyć temat chrzcielnicy w Piekle, o której Tomaszek pisał na początku tego wątku przy okazji Zantyru: http://www.pansamochodzik.org.pl/viewtopic.php?t=412
Dla przypomnienia fotki Tomasza:
Kościół w Piekle wybudowany z inicjatywy polskiej w latach 1925-28
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 832829.jpg medium= large= group=45025][/gimg]
Wnętrze kościoła w Piekle
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 834017.jpg medium= large= group=45025][/gimg]
Kropielnica (chrzcielnica) w kruchcie kościelnej w Piekle
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 834501.jpg medium= large= group=45025][/gimg] [gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 835188.jpg medium= large= group=45025][/gimg]
TomaszeK słusznie zauważył, że kropielnica jest dużo starsza, a kościół, także wnętrzem dużo młodszy. Mnie także to zaciekawiło i postanowiłem dociec skąd ta kropielnica w tym miejscu.Kościół w Piekle wybudowany z inicjatywy polskiej w latach 1925-28
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 832829.jpg medium= large= group=45025][/gimg]
Wnętrze kościoła w Piekle
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 834017.jpg medium= large= group=45025][/gimg]
Kropielnica (chrzcielnica) w kruchcie kościelnej w Piekle
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 834501.jpg medium= large= group=45025][/gimg] [gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 835188.jpg medium= large= group=45025][/gimg]
Obecny kościół parafialny w Piekle wybudowano w latach 1925-1928 z inicjatywy Polaków z Wolnego Miasta Gdańska, na terenie którego wieś się znajdowała.
Znaleziona w sieci cegiełka na budowę tego kościoła, 1923 r. :
Foto z czasów budowy ze znanej nam strony:
http://www.zulawy.info/archiwum/a_43.jpg
A tak kościół wyglądał wewnątrz w latach 1928-35:
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 835813.jpg medium=http://s28.postimg.org/vbsxiztyl/1928_35.jpg large=http://s28.postimg.org/7825upbhn/1928_35.jpg group=45025][/gimg]
Praktycznie identycznie jak dziś. Patrząc na zdjęcia kościoła, także te Tomasza, rzuca się w oczy, że cegła jest współczesna, a wątek cegieł nowożytny. Kto wnikliwy to może sprawdzić jaki to wątek porównując cegły przy chrzcielnicy na zdjęciu TomaszKa. Co zatem w tym XX-wiecznym kościele robi stara kamienna kropielnica przy wejściu?
Ale czy stara? To badamy
Na oko śmierdzi średniowieczem i pierwotną funkcją chrzcielnicy. Jej czasza jest zdobiona dość prosto ale i ma podstawę, czyli tzw. stopę (spójrzmy na chrzcielnicę jak na kielich). Skoro ma cechy chrzcielnicy (oczywiście nie wiemy czy gdzieś była pokrywa (wieko), bo chrzcielnice je zazwyczaj miały) to musiała stać kiedyś przy ołtarzu. Zapach średniowiecza potwierdza nam publikacja Jadwigi Kuczyńskiej średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce. Chrzcielnica z Piekła przynależy do stylu przejściowego między chrzcielnicami romańskimi a gotyckimi i datowana jest przez to na wiek XIV. Chrzcielnice takie mówiąc językiem zrozumiałym dla laika, mają cechy prostoty romańskiej ale i cechy gotyckie, czyli wydłużenie całej kompozycji oraz ostre krawędzie i łuki. Są to chrzcielnice kielichowe, które w większości nie posiadają żadnych zdobień, a jeśli już je maja, to są bardzo skromne i schematyczne. Chrzcielnice takie są typowe dla terenu byłego Państwa Zakonnego. Chrzcielnica z Piekła w stylu przejściowym należy do podgrupy znanej głównie z okolic Malborka. Te chrzcielnice cechuje to, iż są granitowe i w kształcie dwuczęściowego kielicha. Ich czasza ma delikatne zdobienia listwami o cechach gotyckich (to te pionowe wałki na czaszy) . Stopa chrzcielnicy jest natomiast schodkowa. Mają one cechy typowe dla romańskich chrzcielnic norweskich, takiej jak chociażby ta z Garmo:
Warto tu nadmienić, że to nic dziwnego bo ze Skandynawii sprowadzano chrzcielnice romańskie na tereny Pomorza Zachodniego, Gdańskiego i do Państwa Zakonnego (głównie z Gotlandii) ale i wzorowano się na tej sztuce, zapewne i ściągano rzemieślników, by tworzyli na miejscu.
Jako, że chrzcielnice przejściowe z podgrupy malborskiej zlokalizowane są praktycznie tylko w miejscowościach nadrzecznych i wokół Malborka, przypuszcza się, że to właśnie w tym mieście znajdował się ośrodek kamieniarski produkujący ten rodzaj chrzcielnic. Znanych jest ich w okolicy ponad 40 oraz wiele w samym Malborku, co wiąże się prawdopodobnie z rozbudową zamku w I połowie XIV wieku. Tylko 3 tego typu chrzcielnice są dalej od Malborka ale w ważnych ośrodkach: Nowem (2 szt.), Grudziądzu (1) i świeciu (1).
Na mapce chrzcielnice przejściowe zaznaczone są kwadratami, a romańskie okręgami. Piekło w zielonej aureoli
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 837831.jpg medium=http://s30.postimg.org/ufvw96ttt/mapa_chrzcielnic.jpg large=http://s30.postimg.org/ufvw96ttt/mapa_chrzcielnic.jpg group=45025][/gimg]
Wiemy już zatem, że obecny kościół w Piekle jest z XX wieku, a kropielnica będąca kiedyś chrzcielnicą jest z XIV wieku. Trochę rozstrzał zbyt duży, by się to logiki trzymało. Trzeba główkować dalej
Może w tym miejscu był wcześniejszy kościół? Ten był katolicki, na tych terenach raczej ewangelicy i mennonici wtedy zamieszkiwali. Może był drugi kościół we wsi, właśnie ewangelicki? A właściwie co wiemy o tej wsi, jaką ma historię?
Udało mi się dotrzeć do XVI wieku a dokładnie do daty 1570 kiedy Piekło (Pieckel) pojawia się na kartach historii jako miejsce przeprawy przez Nogat i Wisłę. Na stronie zulawy.info mamy informację:
Jest to błąd, chodzi o rok 1925. W XIV wieku nie mieliśmy ewangelików Wedle spisu z 1925 roku na 707 mieszkańców przypadało 578 katolików i 129 ewangelików. 85% społeczności deklarowało się jako Polacy. Przypominam, był to teren Wolnego Miasta Gdańska(WMG), w sumie jego najdalej na południe wysunięty kraniec. Skoro w 1928 roku wybudowano tu polska (katolicką świątynię), nie dziwi odpowiedź niemiecka, a jak wiadomo WMG, było pod silnym wpływem niemieckim i postawienie za niemiecką granicą krzyża na Białej Górze w roku 1930, tzw. Krzyża Prus Zachodnich, jako symbolu niesprawiedliwego traktatu wersalskiego, który odebrał Niemcom tereny na rzecz odrodzonej II Rzeczpospolitej.Piekło w roku 1325 liczyło 707 mieszkańców, z czego 82% stanowili katolicy, a reszta była ewangelikami
Jak widzimy na zdjęciu, to faktycznie zanim posadzono tam las było tam biało od piasku, więc nazwa nie dziwi. W tym miejscu był Johny z ekipą Operacji Zantyr. Foto -->
Samo Piekło jako wieś występuje na starych planach i mapach. Początkowo jako zlepek chat bez nazwy (XVII-XVIII w.), a potem wioska. I tu dochodzimy do mapy z 1893 roku i co widzimy na niej?
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 839158.jpg medium=http://s28.postimg.org/tx348qsp9/mapa_2_1893.jpg large=http://s28.postimg.org/tx348qsp9/mapa_2_1893.jpg group=45025][/gimg]
Mamy wieś z zaznaczonym zieloną strzałką obiektem. Kościół? Byłoby miło, ale oznaczenie wskazuje, że to cmentarz na lewo (zachód) od mokradeł. To gdzie ten kościół?!
Sprawdzając w okolicznych ewangelickich księgach parafialnych dotarłem wreszcie gdzie był kościół dla tej wsi. Opierało się to w wielkim skrócie na zapisach typu: we wsi Pieckel urodził się ten i ten i ochrzczony był w kościele w dzisiejszej pobliskiej Pogorzałej Wsi (Wernersdorf). Do tego tematu wrócimy. Szukamy dalej Domu Bożego w Piekle - przyznacie, cudownie to brzmi
Przy okazji wertowania w księgach natrafiłem na informację o budowie kościoła (oczywiście ewangelickiego) w Piekle w roku 1910. Czyli, cmentarz był wcześniej, może z małą kaplicą, a pierwszy kościół ewangelicki powstał w 1910 roku. Ok, kartografia przyjdzie z pomocą. Szukamy na mapach.
Kolejna mapa z 1913 roku i...
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 840173.jpg medium=http://s24.postimg.org/s582xtuk5/Piek_o ... _1913r.jpg large=http://s24.postimg.org/s582xtuk5/Piek_o ... _1913r.jpg group=45025][/gimg]
... klops Jest cmentarz na lewo (zachód) od stawu (wcześniej mokradła), dostał obsadzenia z drzew ale kościoła nie ma. To co, księgi parafialne kłamią, że powstał w 1910 roku? Nie. Przy starych mapach zawsze warto sprawdzać legendę, bo w niej jest odpowiedź kiedy fizycznie ta mapa powstawała, albo na bazie jakiej innej mapy. Rok 1913 to tylko rok wydania (druku), a nie prac w terenie.
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 841236.jpg medium=http://s30.postimg.org/yon78gdz5/1913_legenda.jpg large=http://s30.postimg.org/yon78gdz5/1913_legenda.jpg group=45025][/gimg]
Wiemy zatem, że na tej mapie próżno szukać kościoła. Trzeba nam innej. Na kolejnych (lata 20-te) kościół się już pojawia, ja pokaże mapę z 1935 roku (wydanie) na bazie stanu z 1906 r. i poprawek z 1926 r. Na mapce macie po lewo powiększenie interesującego nas terenu.
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 842126.jpg medium=http://s24.postimg.org/ooutqzg2t/Piek_o_1935.jpg large=http://s24.postimg.org/ooutqzg2t/Piek_o_1935.jpg group=45025][/gimg]
Na zielono zaznaczony obszar cmentarza ewangelickiego znanego z wcześniejszych map.
Poniżej na niebiesko znajduje się oddzielny cmentarz przypuszczałem, że katolicki i to potwierdzenie znalazłem, o tym później. Na czerwono mamy wreszcie kościół ewangelicki z 1910 roku.
Bingo! Mamy kościół, mamy dwa cmentarze.
Oto jak wyglądał ewangelicki kościół w Piekle, rok ukończenia budowy 1910, z zaznaczonymi ważnymi detalami:
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 843267.jpg medium=http://s24.postimg.org/89e0tcox1/ko_ci_ewang.jpg large=http://s24.postimg.org/89e0tcox1/ko_ci_ewang.jpg group=45025][/gimg]
1. Drzewa za kościołem, czyli drzewa cmentarza.
2. Podmurówka kamienna, a kościół ceglany z drewnianą wieżą.
3. Zegar na wieży kościelnej.
4. Prawdopodobnie plebania ewangelicka/zabudowania kościelne
Przejrzałem wszystkie dostępne zdjęcia tego kościoła i tyle na dziś mogę powiedzieć ze zdjęć. Jak się okazuje kościółek ten został zburzony tuż po wojnie (VIII 1947r.) i jak wieść gminna niesie zrobiło to wojsko przy pomocy czołgów. Z doświadczenia wiem, że takie sytuacje miały miejsce. Przypominam, że mówimy o Piekle, takim symbolu polskości Wolnego Miasta Gdańska, bo to nie tylko polski kościół ale i polska szkoła tu powstała przed wojną. Sól w oku, że tak to ujmę. Obecnie po kościele jest podobno trochę gruzu; jakże mi to znajome z terenu Pomorza Zachodniego.
Wiemy zatem chronologicznie, że był cmentarz ewangelicki ale kościoła nie było, a ludność podlegała duchowo pod gminę protestancką Pogorzała Wieś. W 1910 r. oddano kościół ewangelicki, powstał do tego osobny cmentarz katolicki i wedle zapisków w jednym z domów (może dzisiejsza plebania) - kaplica. Cmentarz katolicki użytkowany jest do dziś, a dawny cmentarz ewangelicki obecnie może być w różnym stanie, raczej opłakanym. Trzeba sprawdzić na miejscu. Wiemy natomiast, że dzwony z kościoła katolickiego zostały zarekwirowane przez Niemców w czasie wojny ale też, że przed zburzeniem kościoła ewangelickiego w 1947 wyniesiono z niego dzwony i zdemontowano zegar, który przecież dziś widzimy na wieży kościoła parafialnego --> zobaczcie zdjęcie TomaszKa na początku tego wpisu. ale też cegiełkę fundacyjną, na której jest projekt zegara ale nad oknem. Znalazłem też jedno zdjęcie od frontu, gdzie zegara brak na katolickim kościele- niestety nie jest datowane to foto. Tak historia zatacza koło.
Jak już wspominałem, w 1928 r. oddany zostaje polski kościół oddalony o kilkadziesiąt metrów na południe od ewangelickiego. W tym miejscu wcześniej nie było żadnego kościoła, zatem legend o podziemnych przejściach nie będzie Pokaże to wszystko na obecnym rzucie okolicy, możecie sobie sprawdzić z wcześniejszymi mapkami.
[gimg small=http://pansamochodzik.org.pl/przygoda/i ... 844393.jpg medium=http://s29.postimg.org/qra3oas93/Piek_o_rzut.jpg large=http://s29.postimg.org/qra3oas93/Piek_o_rzut.jpg group=45025][/gimg]
1. Obecny kościół parafialny z 1928.
2. Obecny cmentarz katolicki ale także przedwojenny cmentarz katolicki.
3. Dawny cmentarz ewangelicki z nagrobkami - podobno jest tam żeliwny krzyż z XIX wieku.
4. Miejsce po dawnym kościele ewangelickim (1910-1947).
Dobrze, mamy zatem średniowieczną chrzcielnice i dwa kościoły z XX wieku (1910 i 1928). Nadal nic do siebie nie pasuje. Ale możemy na tym etapie wysnuć pewne hipotezy:
A. Chrzcielnica została przeniesiona po wojnie (1947 r.) z kościoła ewangelickiego, do którego zapewne trafiła w 1910 roku.
--> można wypytać miejscowych, osobiście uważam to za mało prawdopodobne.
B. Chrzcielnica trafiła tu w formie kropielnicy w 1928 r. z .... ?
C. ... Gdańska - jako dar biskupa Edwarda O’Rourke, który poświęcił świątynie i zabiegał o polskie kościoły w Wolnym Mieście. --> Będę badał wątek.
D. ... Pogorzałej Wsi (Wernersdorf) - kościół w Piekle nie miał swojego księdza do 1972 roku, także przed wojną! Był filialnym kościołem parafii w Pogorzałej Wsi przez cały ten czas. Parafią jest dopiero od 1988 roku. I co najważniejsze! Kościół katolicki w Pogorzałej Wsi jest z XIV wieku!!! I właściwie to kiedyś było miasto, bo lokowano je w 1340 roku a pierwsza wzmianka jest z 1321. Kościół pierwotnie był z muru pruskiego i miał drewnianą wieżę, obecnie jest ceglany. Wokół kościoła jest cmentarz (średniowieczne założenie) a najstarszym zabytkiem jest lipowe wyobrażenie św. Mikołaja z XIV wieku. --> Trzeba sprawdzić ten kościół, ale wszystko wskazuje na to, ze nie ma tam granitowej chrzcielnicy. Czy by oddali zatem?
E. ... Zantyru - temat rozbudza myśli, ale kto wie czy słowa TomaszKa z początku tego wątku nie są prawdziwe? Jest to równie prawdopodobne co niemożliwe!
Być może jest ostatnią pozostałością po nieistniejącym kościele w Zantyrze. Jeżeli Nienacki przyjechał tu szukać śladów krzyżackiej stolicy, widok gotyckiej chrzcielnicy w wiejskim kościółku, mógł nasunąć mu pomysł umieszczenia pod nią wejścia do podziemi.
Oczywiście nie zamyka to drogi z poszukiwaniami w Papowie Biskupim czy Kornatowie (o którym kiedyś napiszę). Odnajdziemy Kortumowo tak jak znaleźliśmy Antoninów w Brześciu Kujawskim, Aleksandrowie Kujawskim, Ciechocinku i Otłoczynie!
Ostatnio zmieniony 31 gru 2016, 00:58 przez Nemsta, łącznie zmieniany 2 razy.
- Nemsta
- Forowy Badacz Naukowy
- Posty: 2098
- Rejestracja: 13 wrz 2014, 23:23
- Tytuł: Łajza archeologiczna
- Miejscowość: Wyk
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
powiedziała pewna pani z Kamienia Pomorskiego i...zbychowiec pisze:O fju fjuuuuuu
wpadła do PIEKŁA
--> http://cdn9.se.smcloud.net/t/photos/271 ... piekla.jpg
Miłej lektury, to nie ostatnie słowo w temacie
- johny
- Moderator
- Posty: 11667
- Rejestracja: 09 lip 2013, 14:30
- Miejscowość: Łódź
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 250 razy
- Otrzymał podziękowań: 207 razy
Z tego co pamiętam, jak byliśmy tam coś się tam chyba dzieje. Może jakieś mini muzeum czy coś takiego.Roch pisze:Ciekaw jestem co teraz jest w starej polskiej szkole, bo podobno ją zamknęli a była tam nawet możliwość noclegu.
Pisze się na poszukiwania. Temat zainteresował mnie solennie. Tak jak to przedstawiłeś, jeżeli były dwa kościoły z 1910 i 1928 to skądś się tam wzięła średniowieczna chrzcielnica. Czy z Zantyru, myślę, ze mało prawdopodobne biorąc pod uwagę to, że praktycznie nie pozostał po nim kamień na kamieniu a wszystkie badania opierają się o wykopy i badanie georadarem wniosek --> ciężko byłoby aby tak długo przetrwały takie rzeczy. No chyba, że nasz artefakt przebył jakąś okrężną drogę, To by była dla nas wersja idealna! Summa summarum, temat świetny i z niecierpliwością czekam na ciąg dalszy. Może do naszej wizyty tam będziemy wiedzieli już coś więcej?
POLEXIT!
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
- Nemsta
- Forowy Badacz Naukowy
- Posty: 2098
- Rejestracja: 13 wrz 2014, 23:23
- Tytuł: Łajza archeologiczna
- Miejscowość: Wyk
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 0
- Otrzymał podziękowań: 0
johny, chrzcielnica jest dziełem lokalnym i jakoś tu trafiła od 1928 roku. Czy była przed wojną, czy dostawiono ją po wojnie. Trzeba dopytać ludzi, badać, szukać. Jedno ustaliłem na pewno - nie było w Piekle kościołów wcześniej niż w XX wieku. Chrzcielnica dotarła z... ? Zantyr - to ze poszukiwania opierają się o wykopaliska nie oznacza, że chrzcielnica nie może być z tego grodu. Nie wiemy, jest to równie prawdopodobne jak każda inna hipoteza. Trzeba to rozwikłać a od tego jesteśmy Po Pierwszym Brześciu też śladu nie ma, a jednak prosta forma chrzcielnicy pachnie mi romańskim kościołem w pierwszym Brześciu. A o kościół w Zantyrze walczono w czasie wojny trzynastoletniej, zatem w XV wieku.
- johny
- Moderator
- Posty: 11667
- Rejestracja: 09 lip 2013, 14:30
- Miejscowość: Łódź
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 250 razy
- Otrzymał podziękowań: 207 razy
Zgadzam się i dlatego napisałem, że może jakąś okrężną drogą trafiła do tego kościółka.Roch pisze:to ze poszukiwania opierają się o wykopaliska nie oznacza, że chrzcielnica nie może być z tego grodu.
POLEXIT!
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
- johny
- Moderator
- Posty: 11667
- Rejestracja: 09 lip 2013, 14:30
- Miejscowość: Łódź
- Płeć: Mężczyzna
- Podziękował;: 250 razy
- Otrzymał podziękowań: 207 razy
Na marginesie ten rejon jest sam w sobie fascynujący, Zantyr, WMG, Polacy, Niemcy etc, etc, cieszę się, że tam będziemy!
POLEXIT!
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...
... To live is to die... - Cliff Burton
volenti non fit iniuria!
When you walk through a storm, Hold your head up high, And don`t be afraid of the dark. At the end of a storm, There`s a golden sky...